جَنگ زیرپوستی دولت علیه صداوسیما! - انجمن های سایه

به گزارش انجمن های سایه، رسانه ملی که با مسائل عدیده اقتصادی دست و پنجه نرم میکند در صورت تصویب بودجه پیشنهادی دولت با مسائل بیشتری روبرو خواهد بود و در اینجا می طلبد نمایندگان مجلس حساسیت بیشتری نسبت به این بودجه داشته باشند.

گروه فرهنگ و هنر انجمن های سایه

لایحه پیشنهادی بودجه سال 1399 چند روز پیش توسط رئییس جمهور به مجلس شورای اسلامی ارایه شد و طبق روال همزمان با رونمایی از لایحه بودجه پیشنهادی حرف و حدیث های مختلف در مورد بودجه نهاد ها و ارگان ها مطرح میگردد که در بودجه حوزه های فرهنگی و هنر این مسائل حول محور بزرگترین ارگان های فرهنگی کشور پرداخته میگردد، سازمان صداوسیما و وزارت فرهنگی و ارشاد اسلامی به عنوان دو نهادی که با اختلاف بیشترین بودجه های فرهنگی کشور را به خود اختصاص میدهند همواره بودجه های پیشنهادی این دو نهاد از سوی اهالی فرهنگ و هنر مقایسه میگردد و سال جاری نیز این اتفاق به مراتب تکرار خواهد شد، در آنالیز های اولیه مقایسه بودجه پیشنهادی دولت دوازدهم برای رسانه ملی و وزارت ارشاد به کاهش بودجه صداوسیما و افزایش بودجه وزارت ارشاد پی می بریم و توجه به این نکته خالی از لطف نیست که دولت سال جاری هم علاوه بر تخصیص بودجه مجزا به وزارت ارشاد، بودجه های جداگانه هم در راستای حمایت از حوزه های سینما، موسیقی، تئاتر، ادبیات و تجسمی لحاظ نموده است که این بودجه ها هم معمولا بطور غیرمستقیم به دست عوامل اجرایی وزارت ارشاد میرسد که با این احتساب به بودجه اعلام شده وزارت ارشاد اضافه خواهد شد.

گروه فرهنگی انجمن های سایه با نگاهی اجاقتصادی به بودجه پشنهادی دولت دوازدهم مختص سازمان صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به آنالیز این بودجه پیشنهادی و مقایسه بودجه ای که برای این دو نهاد پیشنهاد شده، پرداخته است که در ادامه از نظرتان میگذرد:

کاهش بودجه رسانه ملی

بدون شک مقدار بودجه پیشنهادی صداوسیما به عنوان رسانه ملی و پرمخاطب ترین رسانه دیداری و شنیداری کشور از اهمیت بالایی برخوردار است، دولت دوازدهم در بودجه پیشنهادی سال 1399 بودجه رسانه ملی را مبلغ 1745 میلیارد تومان پیشنهاد داده است که این مبلغ نه تنها افزایشی نداشته است بلکه با کاهش صد میلیارد تومانی روبرو نموده است، میزان بودجه صدا و سیما در قانون بودجه سال 1395، 1842 میلیارد تومان بوده است.

در نتیجه باید گفت، اینکه صداوسیما یکی از بیشترین بودجه ها را در میان نهاد های فرهنگی به خود اختصاص داده است سخن درستی است، اما کاهش بودجه این نهاد بزرگ با توجه به تاثیرگذاری و فراگیری که در میان اقشار مختلف مردم و تحولات کشوری دارد نکته قابل تاملی محسوب میگردد و می طلبد نمایندگان مجلس هنگام آنالیز و تصویب بودجه تخصیص یافته به رسانه ملی دقت نظر بیشتری انجام دهند.

افزایش 26 درصدی بودجه وزارت ارشاد

شرایط برای نهاد دولتی وزارت فرهنگ و وارشاد اسلامی در مقایسه با رسانه ملی کاملا متفاوت است، بودجه پیشنهادی سال 1399 برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رقم 2193 میلیارد و 58 میلیون تومان است، این در حالی است که بودجه وزارت ارشاد در سال 98، دو هزار و 182 میلیارد و 121 میلیون تومان بوده است؛ که شاهد افزایش بودجه وزارت ارشاد حدود 11 میلیارد تومان بوده ایم که این به معنای یک درصد افزایش در بودجه این وزارتخانه است. البته این رقم بین نهاد های زیرمجموعه این دستگاه سیاستگذاری ذیل عنوان برنامه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موسسه پژوهشی فرهنگ، هنر و ارتباطات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی - حمایت از نشر، کتاب و مطبوعات، سازمان امور سینمایی و سمعی- بصری، اعتبار متمرکز یاری به اشخاص حقوقی غیر دولتی تقسیم می گردد.

اما می توان گفت: این بودجه پیشنهادی وزارت ارشاد به معنای انتها کار تزریق بودجه به این نهاد دولتی نیست، زیرا دولت سال جاری هم با ارائه ردیف بودجه های مجزایی در قالب حمایت از حوزه های موسیقی، سینما، تجسمی و کتاب و ... بطور غیر مستقیم به بودجه وزارت ارشاد اضافه میگردد، زیرا اغلب این بودجه های حمایتی برای تقسیم شدن میانی اهالی هنر به دست عوامل اجرایی وزارت میرسد، حال بماند که طی سال گذشته گزارش های پراکنده ای مبنی بر اینکه اینگونه بودجه ها معمولا بطور تمام و کمال از سوی سازمان بودجه پرداخت نمیگردد، البته در این لایحه اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی در سال 1399، رقمی حدود 552 میلیارد و 535 میلیون تومان برآورد شده و با احتساب همه این اعتبارات، رقم بودجه وزارت ارشاد 26 درصد رشد داشته است.

حال در ادامه نگاهی اجاقتصادی به بودجه هایی که در راستای حمایت از صرفا فعالیت های هنری بوده، شده است:

55 میلیارد تومان برای صیانت از موسیقی ملی

در پیش بینی بودجه سال 1399، بودجه بخش موسیقی با عنوان برنامه حمایت و صیانت از موسیقی ملی مبلغ 55 میلیارد و 900 میلیون تومان معین و اعلام شده، این درحالی است که مبلغ مصوب سال 53،1398 میلیارد تومان بوده است. با این حساب بودجه سال جاری با افزایش حدودا پنج درصدی به میزان دو میلیارد و 900 میلیون تومان نسبت به سال گذشته افزایش یافته است، بطور حتم اینکه متولیان فرهنگ کشور چه برنامه هایی برای صیانت از موسیقی ملی با این بودجه داشته و خواهند داشت بزودی از سوی گروه فرهنگ و هنر انجمن های سایه آنالیز خواهد شد.

جشنواره 17 میلیاری فیلم فجر.

اما برای حوزه سینما، 210 میلیارد تومان در لایحه بودجه سال آینده، در نظر گرفته شده که این رقم در لایحه سال 98، رقم 205 میلیارد تومان بود. در بین برنامه هایی که برای بخش سینما تعریف شده، 17 میلیارد تومان به برگزاری جشنواره فیلم فجر اختصاص دارد. همچنین برای صیانت از آثار سینمایی و جلوگیری از تکثیر غیرمجاز 700 میلیون تومان و برای حمایت از صنعت انیمیشن هم 12 میلیارد تومان بودجه تعریف شده است که این ارقام به نسبت سال گذشته تفاوت چندانی نداشته است.

بودجه ثابت حمایتی از تئاتر

برآورد هزینه ای سال 1399 برای آنچه به عنوان برنامه حمایت و گسترش هنر های نمایشی اعلام شده، 84 میلیارد و 11 میلیون تومان معین شده، در حالی که مصوب بودجه سال 98، در تئاتر 82 میلیارد و 322 میلیون تومان بوده است. حمایت از برگزاری جشنواره ها و همایش های مربوط به نمایش، حمایت از فراوری و اجرای نمایش های صحنه ای، سنتی و آیینی و توزیع در شبکه نمایش خانگی، نظارت بر فعالیت های نمایشی، صدور مجوز، یاری به فعالیت های تئاتر موزه عروسکی، یاری به موسسات مراکز، انجمن ها، کانون ها، تشکل های صنفی وابسته و خانه تئاتر از برنامه های تشریح شده در زیرمجموعه حمایت و گسترش هنر های نمایشی است. در این بین برای یاری به بنیاد فرهنگی و هنری رودکی هم مثل قبل ردیف جداگانه ای در ذیل برنامه های تئاتر گنجانده شده که 9 میلیارد تومان از بودجه تئاتر به آن تعلق می گیرد، در حالی که سال قبل این رقم هفت میلیارد و 500 میلیون تومان بود.

رشد 35 درصدی بودجه حمایت از حوزه کتاب

از میزان بودجه رقمی حدود 42 میلیارد و 960 میلیون تومان برای توسعه کتاب و کتابخوانی (سرانه مطالعه) پیشنهاد شده و رقم پنج میلیارد و 381 میلیون تومان برای توسعه کتابخوانی با اولویت مناطق کمتر برخوردار پیشنهاد شده است. رقم پیشنهادی دولت برای حمایت از حضور بین المللی نویسندگان و ناشران دو میلیارد و 500 میلیون تومان برآورد شده و برای حمایت از موسسات، مجامع و کانون های ادبی نیز چهار میلیارد تومان از سوی دولت در نظر گرفته شده است. در این لایحه رقم 9 میلیارد تومان برای حمایت از برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، رقمی حدود پنج میلیارد و 979 میلیون تومان برای حمایت از برنامه هفته کتاب و نیز مسابقات کتابخوانی و نشست ها و برنامه های مرتبط با آن پیش بینی شده است. در بخش آنالیز کتاب پیشنهاد دولت تخصیص رقم پنج میلیارد و 600 میلیون تومان بوده و در بخش حمایت از ترجمه آثار برگزیده در بازار های جهانی یک میلیارد و 500 میلیون تومان بودجه در نظر گرفته شده است. برای حمایت از انجمن های ادبی رقم یک میلیارد و 200 میلیون تومان و برای حمایت از تبلیغ و اطلاع رسانی کتاب نیز یک میلیارد و 800 میلیون تومان بودجه پیشنهاد شده است. همچنین دولت رقم سه میلیارد تومان برای برنامه نظارت بر موسسات انتشاراتی و نیز برنامه ریزی در حوزه کتاب و نشر بودجه در نظر گرفته است. در حوزه چاپ نیز رقم 10 میلیارد و 370 میلیون تومان برای ارتقای محصولات چاپی بودجه در نظر گرفته شده و برای بازرسی از چاپخانه ها، اعطای مجوز ها و نظارت بر فعالیت صنف چاپ نیز بودجه 10 میلیارد و 374 میلیون تومانی در نظر گرفته شده است. بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش حمایت از نشر، کتاب و مطبوعات نسبت به سال 98 حدود 35 درصد رشد داشته است.

کاهش بودجه حمایتی از هنر های تجسمی

سهم برنامه حمایت و گسترش هنر های تجسمی هم از سوی دولت 33 میلیارد و 925 میلیون تومان برآورد شده که نسبت به بودجه سال گذشته که 35 میلیارد و 200 میلیون تومان بود، کاهش پیدا نموده است.

تبعیض عجیب میان برگزترین نهادهای فرهنگی

در نتیجه باید گفت: با احتساب بودجه های حمایتی دولت از بخش های مختلف فرهنگی و هنری که در بالا تنها چند به چند حوزه شاخص پرداختیم، شاهد تبعیض عجیب دولت در اختصاص بودجه میان رسانه ملی و وزارت ارشاد در سال 99 خواهیم بود و بدون شک رسانه ملی که این سال ها با مسائل عدیده اقتصادی دست و پنجه نرم میکند در صورت تصویب این بودجه با مسائل بیشتری روبرو خواهد بود و دولتی که تا در مدت اخیر ظاهرا رابطه حسنه ای با صداوسیما داشته است با این مدل پیشنهاد بودجه کاملا زیرپوستی در پی تضعیف رسانه ملی است، در اینجا میطلبد نمایندگان کمیسیون فرهنگی مجلس حساسیت بیشتری نسبت به بودجه پیشنهادی دولت برای بزرگترین و تاثیرگذارتری رسانه کشور داشته باشند.