لزوم توجه تصمیم سازان به مسائل محیط زیستی برای کاهش تخریب زیستگاه ها - انجمن های سایه

به گزارش انجمن های سایه، یک کارشناس ارشد تنوع زیستی با اشاره به اینکه برخی از گونه های خزندگان کشور زیستگاه های بسیار محدودی دارند که مطالعات گسترده ای نیز روی آن ها انجام نشده است، گفت: تصمیم سازان یا افرادی که در زمینه توسعه صاحب نظر هستند باید با اطلاعات زیست محیطی هماهنگ باشند که بتوانند تخریب زیستگاه ها را به حداقل برسانند.

مهدی نبی یان در گفت و گو با انجمن های سایه درباره شرایط خزندگانی که زیستگاه های محدودی دارند، اظهار کرد: تهدید جدی متوجه گونه هایی مانند افعی دم عنکبوتی در غرب ایران و افعی البرزی نیست اما به دلیل اینکه این گونه های خزندگان زیستگاه های جزیره ای شده کوچکی دارند، هر نوع دست درازی به این زیستگاه ها می تواند احتمال انقراض شدیدی برای این گونه ها ایجاد کند حتی ممکن است برای انجام برخی مطالعات این گونه ها زنده گیری شوند و این کار می تواند به جمعیت آن ها لطمه بزند بنابراین باید تصمیمات علمی کنترل شده و با حساسیت درباره آن ها گرفته گردد تا به جمعیت آسیبی وارد نگردد.

وی در ادامه گفت: برخی گونه ها تجاری شده اند مانند انواع سمندرهای کشور که زیستگاه های محدودی دارند و طی حدود هشت سال گذشته برخی از آن ها به عنوان گونه های زینتی وارد مقوله قاچاق شده اند و این مساله برای جمعیت آن ها مشکلاتی ایجاد کرده است البته اقدامات خوبی از طرف سازمان های مردم نهاد به همراه سازمان حفاظت محیط زیست و حمایت SGP(دفتر کمک های کوچک سازمان بین الملل) صورت گرفته است که توانسته به این گونه سمندرها کمک کند.

این پژوهشگر حیات وحش اضافه نمود: از دیگر خزندگان می توان به لاک پشت های دریایی اشاره کرد که در سواحل محدودی در جنوبی ایران تخمگذاری می کنند بنابراین هنگام توسعه این سواحل باید این زیستگاه ها مد نظر قرار گیرد که هیچ کار سختی نیست یعنی می توان به جای ساحلی که لاک پشت در آن تخمگذاری می کند با یک فاصله محدودی تاسیسات دریایی بدون ایجاد مزاحمت برای لاک پشت ها ایجاد گردد. از این رو تنها لازم است که تصمیم سازان یا افرادی که در زمینه توسعه صاحب نظر هستند با اطلاعات زیست محیطی هماهنگ باشند که بتوانند این نوع تخریب ها را کاهش دهند.

گونه های در معرض خطر انقراض در ایران

این کارشناس ارشد تنوع زیستی در پاسخ به این پرسش انجمن های سایه که چه گونه هایی از حیات وحش ایران در معرض خطر انقراض قرار دارند، گفت: اکنون گونه ای که می توان آن را منقرض شده به حساب آورد، پرنده مهاجری است که تنها بازمانده جمعیت غربی درنای سیبری در جهان است و تنها یک فرد از جمعیت آن باقی مانده است. این پرنده مهاجر معمولا در آبان ماه به ایران می آید و در اواخر زمستان به زیستگاه اصلی خود در سیبری باز می گردد.

وی ادامه داد: اگر بخواهیم گونه های حیات وحش ایران را در فهرست در معرض خطر انقراض قرار دهیم، بدیهی است که یوزپلنگ آسیایی در راس این فهرست قرار می گیرد چراکه جمعیت آن کمتر از 100 فرد است و گونه دیگر بعد از آن گوزن زرد ایرانی است که همچنان جمعیت آن زیر 1000 راس است و در معرض تهدید است اما اقدامات اجرایی خوبی در جهت حفظ این گونه صورت گرفته که خیلی امیدوار کننده است بنابراین شرایط گوزن زرد ایرانی همانند یوزپلنگ نیست که هنوز نمی دانیم که آیا می توانیم آن را نجات دهیم یا خیر؟ قطعا گوزن زرد ایرانی نجات پیدا کرده است اما همچنان به خاطر جمعیت کمی که دارد در معرض تهدید انقراض است.

نبی یان همچنین درباره شرایط سایر گونه های شاخص حیات وحش ایران گفت: بسکمک از این گونه ها در شرف تهدید و خطر انقراض هستند اما این تهدید به شدتی نیست که ما بتوانیم به صورت قطعی بگوییم کدام یک از گونه ها منقرض می شوند مانند گونه مرال که در معرض تهدید جهانی نیست اما در جنگل های شمال کشور به شدت در معرض خطر انقراض است و با کاهش شدید جمعیت آن روبه رو هستیم همچنین گونه شوکا در غرب کشور نیز به همین صورت است.

وی درباره دلیل در خطر تهدید بودن گونه هایی مانند مرال و شوکا توضیح داد: دلایل اصلی تهدید این گونه ها شکار غیر مجاز، تغییر کاربری اراضی و تخریب جنگل هاست که بر کاهش شدید جمعیت این گونه ها تاثیر گذاشته است و می توان گفت جمعیت های باقی مانده این گونه ها در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده مانند پارک ملی گلستان و پارک ملی کیاسر و منطقه حفاظت شده گلستانک متمرکز شده اند.

نبی یان اضافه نمود: جمعیت هایی از مرال در این مناطق حفاظت شده وجود دارد که به خاطر زحمات پرسنل سازمان حفاظت محیط زیست باقی مانده اند، اما مرال و شوکا در اراضی آزاد که تحت کنترل سازمان حفاظت محیط زیست نیست، تحت تاثیر شکار هستند اما نجات گونه هایی که گیاه خوار هستند کار سختی نیست و می توان با مدیریت، ایجاد قرق های اختصاصی به نوعی جلوی فرایند ازدیاد صید و شکار را گرفت.

این پژوهشگر حیات وحش ضمن بیان اینکه درباره شرایط پستانداران دریایی زیاد اطلاعات دقیقی در دست نیست، گفت: فوک دریای خزر نیز گونه ای است که در معرض خطر انقراض واقع شده است و جمعیت آن از چند میلیون به کمتر از 50 هزار رسیده است و با وجود اینکه هنوز جمعیت قابل توجهی از فوک های دریایی باقی مانده است اما این کاهش جمعیت آن ها خود یک تهدید به حساب می آید چراکه تنها زیستگاه این گونه در جهان، در دریای خزر است.

نبی یان در سرانجام اظهار کرد: خانواده ای از آبزیان که خاویار ماهی ها هستند و در ایران پنج گونه از آن ها در دریای خزر زیست می کنند به شدت در معرض خطر انقراض هستند چراکه تنها زیستگاه آن ها نیز دریای خزر و همچنین از آن ها برداشت می گردد.

انتهای پیام